Truyện thánh Martin de Porres
Chương III: Cậu bác sĩ tí hon
Martinô sống ở Guayaquil được hai năm và cậu thực sự sung
sướng. Cả hai đều biết đọc và viết rất khá. Cuộc sống nghèo khó ở Lima xem ra chỉ như một
cơn ác mộng đã qua. Don Diego rất thương yêu chúng. Chúng được gặp cha chúng
nhiều lần. Thời gian này khác hẳn thời gian khi chúng còn ở nhà, cơm không đủ
ăn, áo không đủ mặc.
Một ngày nọ, Jane nói : "Em rất thích
được sống với ông cậu. Nhưng anh Martinô ơi, một ngày nào đó chúng mình sẽ phải
về nhà chứ, không lẽ mình sống ở đây mãi mãi sao ?"
Martinô trả lời : "Ừ, chúng ta sẽ
không ở đây mãi. Chúng ta phải nghĩ tới mẹ nữa chứ. Mẹ chắc là cô đơn lắm khi
sống một mình ở Lima ."
Jane gật đầu : "Chúng ta đã xa mẹ hai
năm rồi, nhưng có lẽ chúng ta nên ở đây một thời gian nữa. Martinô, em nghĩ ông
cậu thích chúng mình lắm. Ông chẳng bao giờ nói đến việc chúng mình sẽ trở
về."
Đúng vậy, Don Diego rất thích các cháu của
mình. Ông muốn giữ chúng ở với ông. Một ngày kia, một tin vui bất ngờ đã đến
với gia đình. Don Juan được đặt làm thống đốc miền Panâm. Trong thời gian rất
ngắn ông phải rời Guayaquil ,
để nhận trọng trách mới ở miền nam. Trước khi rời bỏ Guayaquil ,
ông đã tới Lima
để thăm vợ và hai con cùng những người thân thuộc.
Don Juan rất hài lòng với chức vụ mới,
nhưng khi nhìn các con, ông thoáng tỏ vẻ buồn vì ông không thể đem chúng theo
ông. Công việc của ông lúc này rất bận rộn. Hơn nữa, ở Panâm, ông không có họ
hàng để có thể nhờ vả họ trông coi chúng được. Tốt hơn ông nên cho Martinô trở
về với Anna để cậu có thể giúp đỡ và an ủi mẹ, vì nay cậu đã là một cậu con
trai cao lớn. Còn Jane, ông có dự định khác. Dù mới 8 tuổi, cô đã có triển vọng
thành một người phụ nữ rất có khả năng. Vài năm nữa, cô sẽ trở thành người vợ
tốt.
Như đã định, ông cho các con biết tin này.
Jane ở lại với Don Diego, rồi ông cậu sẽ tìm cho cô người chồng tốt sau này.
Martinô thì trở về với mẹ ở Lima .
Chẳng bao lâu, cậu sẽ học nghề buôn bán.
Cha cậu hỏi : "Sau này con muốn làm
gì ?" Không một chút đắn đo, cậu nói ngay điều mơ ước mà cậu vẫn ấp ủ
trong lòng : "Con muốn trở thành một bác sĩ, thưa cha.
Con muốn chữa cho bệnh nhân mau lành
bệnh." Don Juan cười khi biết ý định thật chín chắn của Martinô, cậu bé 10
tuổi.
Ông nói : "Được, ở Lima cha đã tìm được người có thể dạy con
nghề này, đó là bác sĩ Marcelo de Rivaro."
Khi Martinô trở về quê hương, cậu được biết
mẹ cậu không còn sống trong ngôi nhà nhỏ ở đường Espiritu Santo, nhưng là sống
với Dona Francisca Velez Miquel, gần nhà thờ thánh Lazaro. Bà và Dona Francisca
là bạn rất thân, họ đón Martinô với vòng tay rộng mở.
Thoạt nhìn thấy Martinô, Anna kêu lên :
"Con lớn quá ! Con cao bằng mẹ rồi !" Dona ngạc nhiên : "Tôi
không thể tin ở mắt mình nữa. Anna, bà quả là hãnh diện khi có đứa con đẹp trai
đến thế."
Martinô mỉm cười với mẹ, cậu nhận thấy
rằng mẹ đã thay đổi khá nhiều từ khi cậu đi xa. Bây giờ mẹ đã có cái nhìn khác
về cậu. Hình như bà có chút ngại ngùng với cậu vì cậu đã biết nhiều nơi, cậu đã
đi học, biết đọc biết viết. Chắc mẹ sẽ không thể phạt cậu nếu cậu cho tiền
những người hành khất nữa. Có lẽ mẹ sẽ hãnh diện khi biết Marcelo sẽ dạy cậu
trở thành một bác sĩ ?"
Cậu nói : "Con rất muốn trở về nhà.
Con rất sung sướng vì có thể kiếm thêm tiền cho mẹ, con muốn trở nên người hữu
dụng."
Bà Anna đã oà khóc khi nhìn đứa con trai ở
trước mặt mình cao lớn và khoẻ mạnh. Bà thầm nói : "Xin Chúa chúc lành cho
con, xin Chúa giúp con trong công việc mới." Và bà ôm chầm lấy Martinô.
Martinô không ở nhà Dona mặc dù mẹ cậu vẫn
sống ở đó. Cậu trở thành người phụ tá cho bác sĩ Rivero. Ngày qua ngày, cậu học
cách thức để chữa bệnh cho các bệnh nhân. Cậu sống trong ngôi nhà của bà
Ventura de Luna, rất gần nơi làm việc. Mỗi sáng cậu thức dậy thật sớm, đi tham
dự Thánh Lễ tại nhà thờ thánh Lazaro. Vì là một cậu bé da đen nên những người
giàu da trắng chẳng bao giờ quan tâm đến cậu, nhưng cậu biết rằng Chúa rất yêu
cậu. Chúa đã nghĩ đến cậu cũng như tất cả mọi người da đen nghèo khó trên thế
giới vì Người đã cho họ một linh hồn bất tử. Người da đen hiện giờ đang chịu
nhiều khổ sở, nhưng sẽ đến một ngày nào đó tất cả những độc ác và bất công sẽ
qua đi. Trên Thiên đàng, sẽ không có sự phân biệt màu da hay các vấn đề khác
như ở thế gian này. Vấn đề chỉ còn là ai nấy đã thi hành bổn phận mình, đã
trung thành yêu Chúa và thi hành thánh ý Chúa trong cuộc sống mình như thế nào.
Mỗi ngày, khi nhìn vị linh mục dâng Thánh
Lễ, và mỗi khi quỳ cầu nguyện trong nhà thờ thánh Lazaro, Martinô thường suy
niệm về "Thánh Ý Chúa". Đâu là ý Chúa muốn cho chúng ta khi còn sống
ở trần gian ? Không phải là chúng ta phải yêu mến nhau, bởi vì mọi người có một
linh hồn giống hình ảnh Chúa hay sao ?
Martinô thầm nghĩ : "Nếu tôi yêu mến
người khác và khi tôi cố gắng làm cho người khác hạnh phúc, thì tôi thực sự làm
Chúa hài lòng." Cậu quyết định : "Hạnh phúc cho tôi cũng như cho
những ai được sinh ra trên đời này là để làm theo thánh ý Chúa, họ sẽ được sống
đời đời với Người trên Thiên đàng. Đáng thương biết bao cho những ai không nhận
ra điều đó."
Martinô rất thích nghề mới này. Cậu đã làm
việc ở đây được sáu tháng. Bác sĩ Rivero nói với các bạn của ông rằng, ông chưa
bao giờ gặp một người nào đáng tin cậy như cậu bé Martinô.
Ông nói : "Đôi bàn tay cậu như là
biết phải làm gì cho bệnh nhân. Còn trí nhớ của cậu ? Ôi thật tuyệt vời. Cậu có
thể chế tạo bất cứ thứ thuốc gì, dù khó khăn đến đâu cũng không thành vấn đề
đối với cậu. Mới 11 tuổi, nhưng cậu đã biết xếp và bó các xương gãy."
Điều Martinô thích nhất là đi vòng quanh
các kệ thuốc ở cửa tiệm. Các kệ này cao tới trần nhà và trên mỗi kệ xếp đầy
những chai lọ đủ kiểu, đủ cỡ, đựng các loại chất lỏng và bột khác nhau. Đó là
các loại thuốc mà bác sĩ đã pha chế bằng các loại thực vật từ cây cối và các
loại thảo mộc. Chỉ một lúc, Martinô có thể thuộc lòng các loại tên thuốc. Cậu
nhìn vào các loại màu khác nhau để phân định các loại thuốc dùng cho mỗi thứ
bệnh.
Một buổi sáng nọ, Martinô trong tiệm một
mình, vì bác sĩ Rivero phải đi ra ngoài thành phố thăm một người bệnh. Như
thường lệ, Martinô rất bận rộn. Cậu quét dọn tiệm, lau chùi bàn ghế, lau và sắp
xếp các kệ thuốc, phơi các cây thuốc cho khô để chờ chế biến. Lúc đó, cậu nghe
thấy như có cuộc ẩu đả ngoài đường phố. Hai người Ấn Độ đang đánh lộn ở một dãy
phố gần đó, một người bị thương ở mắt rất trầm trọng. Nhìn qua cửa sổ, Martinô
thấy người bị thương đang được đưa vào tiệm.
Một người phụ nữ vượt lên trên đám đông,
vừa chạy vừa khóc, bà gọi thất thanh : "Nhanh lên ! Bác sĩ Rivero đâu rồi
? Người Ấn Độ đang bị chảy máu và có thể chết."
Martinô trả lời : "Bác sĩ không có
nhà. Nhưng đừng lo, tôi sẽ săn sóc cho ông ấy."
Bà ta tỏ vẻ khinh thường liền ra lệnh :
"Không có thời giờ để đùa cợt đâu. Nhanh lên !
Chỉ cho tôi nơi nào có bác sĩ ?"
Martinô rất bình tĩnh nói : "Không còn kịp để đi kiếm bác sĩ khác
đâu." Hãy giúp tôi mở cửa để đưa người bị thương vào."
Người đàn bà kêu lên : "Nhưng cậu chỉ
là một cậu bé. Cậu không thấy rằng đây là vấn đề sống còn của một người hay sao
?"
Martinô trả lời : "Vâng, tôi
biết." Người Ấn Độ được khiêng vào và được đặt trên giường. Mọi người rất
ngạc nhiên khi thấy cậu Martinô làm chủ tình thế nhanh như vậy. Trong thoáng
chốc, cậu lấy nước đổ vào chậu, cầm bông gòn trên tay với đĩa bột thuốc trắng
có mùi hương thơm ngào ngạt. Cậu cúi mình trên người đàn ông đang rên rỉ vì đau
đớn và nhanh chóng làm việc.
Cậu nói nhỏ nhẹ : "Đừng lo ! Mọi sự
sẽ tốt đẹp thôi." Mọi người có mặt ở đó đều rất ngạc nhiên, họ ngồi im
lặng như nín thở nhìn cậu bé 12 tuổi làm việc. Tại sao một cậu bé mà lại có tài
năng và khéo léo đến như vậy? Cậu cẩn thận lấy nước rửa vết thương, đắp thuốc
bột trên vết thương và máu ngừng chảy.
Người phụ nữ chạy vào tiệm đầu tiên liền
hỏi nhỏ : "Cậu bé da đen này là ai ?" Lúc này giọng nói của bà không
còn vẻ khinh bỉ hay coi thường nữa.
Có người trả lời : "Cậu ấy là Martinô
Porres, cậu đang tập việc với bác sĩ Rivero. Cậu ấy rất tốt bụng."
Chỉ trong vài phút, Martinô đã làm xong
việc. Vết cắt đã được băng lại với thuốc và khăn sạch. Nạn nhân đã có thể ngồi
dậy và nhìn chung quanh.
Cậu bé nói : "Giờ thì tốt rồi. Nhưng
ông cần sự yên tĩnh và nghỉ ngơi. Ngày mai nếu ông trở lại, tôi sẽ thay băng
mới cho ông. Bây giờ, ông cầm chai thuốc này về uống."
Người Ấn Độ cầm chai thuốc nước mà Martinô
đưa cho ông, nhìn cách tò mò rồi tự nhủ: Chỉ là một chất nước màu đỏ."
Ông hỏi cậu : "Thuốc gì đây ?"
Martinô trả lời : "Đây là rượu. Ông đã bị chấn thương, chút rượu này sẽ
giúp ông cảm thấy khoẻ hơn."
Mọi người từ từ rút lui khỏi đó. Hai người
khác dìu người bị thương và đưa ông ta về nhà. Một số nữa vẫn ở lại đó, họ tụ
thành từng nhóm nhỏ, bàn tán với nhau về cảnh tượng họ đã chứng kiến.
Một người bảo : "Cậu Martinô thật
giỏi." Người khác nói : "Tôi nghĩ bác sĩ cũng không thể làm tốt hơn
cậu ấy. Đối với tôi, tình trạng mất máu nhiều đến thế sẽ gây bất tỉnh."
Người khác lại nói : "Cậu Martinô đã
không biết sợ là gì. Tại sao vậy ? Vì tôi đã thấy nhiều lần cậu ấy đã chữa cho
những người khác trong trường hợp còn trầm trọng hơn thế này nữa kia."